Schuilkapel 'De Wildeman'

Lees hieronder meer over de geschiedenis van dit gebouw of luister naar het audiobestand:
 

Aan de Zaadmarkt bevond zich in de vijftiende eeuw al de herberg ‘De Wildeman’. Achter de herberg, aan de Rodetorenstraat, waren de stallen onder in het pakhuis bedoeld voor wijnhandel. De panden zijn in de zeventiende eeuw met elkaar verbonden door een tussenbouw door de rooms-katholieke, vermogende familie Haeck.

Sterrenhemel

Op de bovenste verdieping van de tussenbouw is een eigenaardige kamer ingericht die als katholieke schuilkapel heeft gediend. De kapel is alleen bereikbaar via een houten wenteltrap in het pakhuis, een directe toegang via de herberg is nooit gevonden. De kapel is klein, ongeveer 6 bij 4 meter, net voldoende voor 30 personen. Het plafond bestaat uit een houten gewelf dat blauw is geschilderd met witte sterren, als een sterrenhemel. 

Verborgen kerken

Geloofsvrijheid is niet altijd vanzelfsprekend geweest, zo ook niet in Zutphen. In de eerste helft van de zestiende eeuw bestond in Zutphen al aanhang voor reformatorisch gedachtegoed. Tussen 1572 en 1579 ging Zutphen over en weer tussen Staatse en Spaanse troepen. Toen Zutphen zich op 11 januari 1580 aansloot bij de Unie van Utrecht werd de positie van de katholieken zeer benauwd. Na de Reformatie was het openlijk belijden van het katholicisme totaal verboden.

Katholieken werden daardoor veroordeeld het geloof in de schaduw van de stad te bedrijven. Net zoals elders in Nederland werden in Zutphen schuilplekken ingericht als kerk waar de diensten gehouden konden worden. In het Regionaal Archief Zutphen is een opvallende gebeurtenis vastgelegd die precies te dateren is op 20 juni 1633. In de schuilkapel is een inval geweest waarvan de gerechtelijke uitspraak is vastgelegd (zie onderstaande foto met bijschrift).

Daarna volgt een lange lijst met namen, beginnend met Adriana van Meelen, weduwe Gerrit Haac(k)s. Zij moet een boeten betalen van “tweehondert Caroli gulden”. Op de lijst staan vervolgens 29 andere namen, waaronder prominente Zutphenaren, die elk “vyef en twintich goltgl” oftewel 35 Caroli gulden, moeten betalen. 

Originele tekst uit 1633

Dese nafolgende personen sullen an de Stadt hebben to betaelen sonder contradictie t'gene hyer onder to seen, vermits sij haer tegens der heeren verbot ten huijse van die Weduwe Haeckx in die vergaederinge der pausgesinden hebben laeten vinden, wesende Sacraments dach den 20 Juny 1633.

Vertaalde tekst

Deze navolgende personen zullen aan de stad hebben te betalen zonder contradictie hetgeen hier onder te zien, vermits zij zich tegen de Heer verboden, ten huizen van de Weduwe Haeckx, vergadering van de pausgezinden hebben laten vinden. Geweest op Sacramentsdag 20 juni 1633.